Pytanie testowe "3"

"W trakcie zabiegu opracowania ubytku lekarz poprosił asystentkę o zmianę ułożenia głowy pacjenta w płaszczyźnie poziomej. Która zmiana z zasady pięciu zmian pozwala na dopasowanie głowy pacjenta do pozycji lekarza?

a. I

b. II

c. III

d. IV"

Dla tych, którzy dopiero będą rozpoczynać naukę na kierunku asystentka stomatologiczna, pragnę naświetlić, że jest to pytanie z ergonomii.

W ergonomii wyróżniono pięć czynników, które są związane z usadowieniem lekarza i ułożeniem  pacjenta na fotelu stomatologicznym. Czynniki te pozwalają na przyjęcie pozycji, która jest najwłaściwsza zarówno dla lekarza, jak i dla pacjenta na czas wykonywania zabiegu stomatologicznego. Ponieważ w pytaniu było o zmianach, należy teraz przytoczyć fakt, że w ergonomii jest coś takiego jak zasada pięciu zmian, nazywana również definicją według Paula.

Odpowiedź a "I zmiana". Błąd. Pierwsza zmiana to zmiana pozycji lekarza. W tej zmianie zakres ruchu stomatologa wokół ust pacjenta zmienia się o 60 stopni i jest uzależniony od takich czynników jak:

• rodzaj wykonywanego zabiegu 
• sektor jamy ustnej, w którym pracuje,
• powierzchnia opracowywanego zęba. 

Odpowiedź b "II zmiana". Błąd. Druga zmiana dotyczy zmiany wysokości ułożenia pacjenta względem podłogi. Z kolei ta zmiana pozwala na dopasowanie odległości oczu lekarza od opracowywanego zęba,dzięki czemu lekarz uzyskuje tzw. odległość roboczą.

Odpowiedź c "III zmiana". Błąd. Trzecia zmiana to zmiana ułożenia głowy pacjenta. Całkowity zakres ruchu głowy pacjenta powinien tu wynosić w sumie 90 stopni, tj. 45 stopni na prawo i 45 na lewo. Takie ułożenie możliwia zwiększenie dostępności pola zabiegowego, przy jednoczesnej optymalnej obserwacji jamy ustnej. Należy jednak pamiętać, że każda zmiana położenia głowy pacjenta musi być automatycznie związana ze zmianą pozycji lekarza

Odpowiedź d "IV zmiana". Odpowiedź prawidłowa. Jest to ta zmiana, której dotyczyło pytanie. W czwartej zmianie dochodzi do zmiany położenia płaszczyzny zgryzowej względem płaszczyzny poziomej, który powinien wynosić od 90 do 120 stopni. Zatem zakres ruchu głowy pacjenta ku tyłowi powinien odbywać się w zakresie 30 stopni. Kąt ten może być zmieniany poprzez regulowanie zagłówka fotela stomatologicznego.

Pozostała jeszcze V zmiana, o której choć nie było mowy w pytaniu ani nie dano jej jako odpowiedzi, należy o niej tutaj wspomnieć.

V zamiana, czyli rozwarcie ust pacjenta. Rozwarcie ust pacjenta w stomatologii liczone jest na maksymalnie 3 palce. Właściwe pozwala na prawidłową obserwację jamy ustnej i dostępność do pola zabiegowego.

 Źródła:
1. Pellowska-Piontek M., Kochańska B., Ergonomia w stomatologii - podstawy, Gdańsk 2005